Martin Luther
Offeiriad, diwinydd a diwygiwr eglwysig o'r Almaen oedd Martin Luther (10 Tachwedd 1483 – 18 Chwefror 1546). Ef fu'n gyfrifol am symbylu'r Diwygiad Protestanaidd.Ganwyd Martin Luther yn Eisleben yn Sacsoni. Treuliodd 1505 fel mynach yn Erfurt, a gweithiodd fel doctor diwinyddiaeth yn Wittenburg yn 1512.
Ar 31 Hydref 1517 hoeliodd Martin Luther ddarn o bapur ar ddrws eglwys gadeiriol Wittenberg a oedd yn rhestru 95 o ddadleuon yn erbyn yr Eglwys Babyddol. Gwrthwynebai'n gryf yr honiad y gellid prynu achubiaeth o gosb Duw gydag arian. Roedd Luther yn dysgu nad oedd iachawdwriaeth i'w gael drwy weithredoedd da ond i'w gael yn unig drwy ras Duw a ffydd yn Iesu Grist fel Iachawdwr. Roedd ei ddiwinyddiaeth yn herio awdurdod y Pab wrth ddysgu mai'r Beibl yw unig ffynhonnell datguddiad dwyfol.
Cyfieithodd Martin Luther y Beibl (y Testament Newydd ym 1521 a’r Hen Destament ym 1534) i Neuhochdeutsch (Uchel Almaeneg Gyfoes) ysgrifenedig, iaith a oedd bryd hynny yn dal i ddatblygu. Bu'n ysbrydoliaeth i ddatblygiad Prostaniaeth ar draws Ewrop, gan gynnwys yn Ffrainc lle adnabwyd hwy fel yr Hiwgenotiaid.
Dychwelodd i Eisleben a bu farw yno. Claddwyd ym mynwent Eglwys y Gastell yn Wittenburg.
-
281
-
282Rhif Galw: DEP / 0716Llyfr
-
283Rhif Galw: DEP / 0255-9Llyfr
-
284Rhif Galw: DEP / 0217Llyfr
-
285Rhif Galw: M8° /6921Llyfr
-
286Rhif Galw: M8° /6962Llyfr
-
287Rhif Galw: M8° /6898Llyfr
-
288Rhif Galw: EB /551Llyfr
-
289Rhif Galw: M8° /4762Llyfr
-
290Rhif Galw: EBS /143Llyfr
-
291Rhif Galw: EBS /119Llyfr
-
292Rhif Galw: DEP / 0249-1Llyfr
-
293Rhif Galw: DEP / 0203-1Llyfr
-
294
-
295
-
296
-
297
-
298gan Luther, Martin, Greiff, Johann Jacob, Börner, Christian Friedrich, Luther, Martin
Cyhoeddwyd 1740Rhif Galw: DEP / 0259-12Llyfr -
299Rhif Galw: M8° /6920Llyfr
-
300